Heb je je ooit afgevraagd of dat vreemde klikgeluid of die constante vastloper betekent dat je harde schijf aan zijn einde loopt? Het is een veelvoorkomende zorg, vooral bij oudere schijven of na een systeemcrash. Het controleren van de status van je schijf in Windows 10 is niet super ingewikkeld, maar het vereist wel een aantal terminalopdrachten en kleine tools die je misschien nog niet eerder hebt gezien. Het doel is om een goed beeld te krijgen van hoe de schijf het doet – of het nu gaat om een paar kleine problemen of een volledige foutmelding. Want Windows moet alles natuurlijk wat cryptischer en gelaagder maken dan het zou moeten zijn. Maar maak je geen zorgen, het is te doen en je krijgt duidelijkheid zonder dat je meteen dure software hoeft te kopen. Zodra je deze stappen onder de knie hebt, heb je een duidelijker beeld en hopelijk bespaar je jezelf paniek of dataverlies in de toekomst.
Controleren of uw harde schijf defect is in Windows 10
In dit deel bekijken we een aantal eenvoudige methoden om onder de motorkap van je harde schijf te kijken. Deze controles kunnen je vertellen of er iets mis is met je schijf, of dat je fantasie je parten speelt. Het mooiste is nog wel dat je geen tools van derden nodig hebt – alleen ingebouwde Windows-functies en een paar opdrachten. Nadat je deze hebt uitgevoerd, weet je of je de boel in de gaten moet houden of moet overwegen om te upgraden voordat de schijf helemaal vastloopt. Verwacht foutmeldingen, SMART-statusupdates en misschien zelfs wat aanwijzingen van Windows zelf over mogelijke hardwareproblemen. Het is makkelijker dan je denkt; gewoon een beetje geduld en wat commandoregel-mojo.
Controleer of uw schijf tekenen van problemen vertoont met de opdrachtprompt
Dit is de eerste stop, omdat het snel is en aangeeft of Windows duidelijke problemen ziet. Reden? De opdracht ‘chkdsk’ is behoorlijk betrouwbaar voor het traceren van fouten in het bestandssysteem en beschadigde sectoren. Wanneer je het uitvoert chkdsk C: /f /r /x(ervan uitgaande dat C je hoofdschijf is), scant het de schijf op fouten, herstelt het wat mogelijk is en markeert het beschadigde sectoren zodat het besturingssysteem ze niet gebruikt. Houd er rekening mee dat het even duurt als je een grote schijf hebt. Ik weet niet zeker waarom het werkt, maar in sommige configuraties moet het opnieuw worden opgestart of moeten apps worden gesloten, en in andere werkt het in één keer prima. Dat is de betrouwbaarheid van Linux. Vergeet ook niet om dit als administrator uit te voeren: klik met de rechtermuisknop op het pictogram van de opdrachtprompt en kies ‘Als administrator uitvoeren’, zodat het voldoende rekenkracht heeft om zijn werk te doen.
Snelle gezondheidscontrole met WMIC
WMIC (Windows Management Instrumentation Command-line) geeft je een momentopname van de SMART-status van de schijf, vergelijkbaar met een controle vóór de vlucht. Typ wmic diskdrive get statusdezelfde opdrachtprompt met verhoogde bevoegdheden en er verschijnt “OK” of “Pred Fail” als er iets aan de hand is. Dit is een ruwe maar snelle manier om te scannen op vroege tekenen van een storing. Natuurlijk is het niet zo grondig als tools van derden, maar het is een goed startpunt en je hoeft er niets voor te installeren. Als je hier een waarschuwing krijgt, kun je maar beter beginnen met het maken van een back-up. Je zult verbaasd zijn hoeveel schijven deze signalen al geven voordat ze helemaal kapotgaan.
Gebruik de ingebouwde hulpmiddelen van Windows voor meer informatie
Een andere optie is om Schijfbeheer te doorzoeken: klik met de rechtermuisknop op de Start-knop, klik op Schijfbeheer en zoek naar afwijkingen zoals niet-toegewezen ruimte, RAW-partities of schijven gemarkeerd met een eng rood waarschuwingspictogram. Hier kunt u ook het hulpprogramma Schijf controleren uitvoeren door met de rechtermuisknop op uw primaire schijf te klikken, Eigenschappen te selecteren, vervolgens het tabblad Extra en onder Foutcontrole op Controleren te klikken. Windows scant dan en probeert te repareren. Niet alles is hier perfect, maar het is een goede manier om voor de hand liggende problemen op te sporen zonder opdrachten uit te voeren. Corruptie van het bestandssysteem of beschadigde sectoren worden vaak in deze weergave aangegeven.
Ga dieper in op software van derden (als u dat wilt)
Voor meer gedetailleerde diagnostiek zijn programma’s zoals CrystalDiskInfo behoorlijk betrouwbaar. Ze maken direct gebruik van SMART-gegevens en tonen realtime temperatuur, lees-/schrijfsnelheden en meer gedetailleerde statusindicatoren. Dit is niet vereist, maar als u zich echt zorgen maakt of gemoedsrust wilt, is het een goede investering. Soms waarschuwen Windows-tools u pas over dreigende storingen als het bijna te laat is. Met deze tools kunt u vroegtijdig waarschuwen dat uw schijf een tikkende tijdbom is – dataverlies op de loer. Onthoud: download altijd van vertrouwde bronnen – het heeft geen zin om nog meer problemen te riskeren met louche software.
Nadat u deze controles hebt uitgevoerd, zou u een vrij goed beeld moeten hebben van de staat van uw schijf. Als er iets mis lijkt te zijn – hoge foutwaarden, SMART-waarschuwingen, frequente slechte sectoren – overweeg dan om zo snel mogelijk een back-up te maken van alles. Schijven gaan meestal niet van de ene op de andere dag van goed naar defect, maar ze geven vaak wel signalen af, als u weet waar u moet zoeken. Het is een beetje vreemd, maar meestal voorkomt een snelle controle veel kopzorgen.