Ubuntu installeren op Windows 10 in dual boot kan in het begin best intimiderend lijken. Er zijn veel stappen, en misschien ben je bang dat je dingen verprutst – vooral als het om belangrijke bestanden gaat. Maar eerlijk gezegd, als je het proces eenmaal begrijpt en elke stap zorgvuldig volgt, is het best te doen. Sterker nog, je kunt eindelijk kiezen tussen Windows en Ubuntu door simpelweg op de aan/uit-knop te drukken, wat best handig is als je met meerdere besturingssystemen werkt. Dit proces is vooral handig als je Linux wilt uitproberen zonder Windows helemaal te laten vallen.
Dus, dit is de deal: je moet in principe wat ruimte vrijmaken op je schijf, de Ubuntu ISO downloaden, een opstartbare USB-stick maken en Ubuntu vervolgens installeren naast je bestaande Windows-installatie. Het is niet waterdicht en bij sommige configuraties kun je tegen problemen aanlopen, zoals opstartopties die niet meteen verschijnen of problemen met Secure Boot. Maar met geduld heb je beide werelden binnen handbereik. Houd er rekening mee dat je back-ups moet maken, de BIOS-instellingen dubbel moet controleren en de aanwijzingen zorgvuldig moet volgen. Omdat Windows en Linux verschillende wezens zijn, duiken er soms kleine problemen op, zoals Windows dat het opstartmenu niet meteen herkent of Secure Boot dat het installatieprogramma blokkeert. Toch zijn deze op te lossen met de juiste aanpassingen.
Ubuntu op uw Windows 10-pc installeren in de dual-bootmodus
Maak een back-up van alles voordat je aan de slag gaat
- Een back-up maken van je bestanden is cruciaal – beter voorkomen dan genezen. Ga naar Instellingen > Bijwerken en beveiliging > Back-up of kopieer je belangrijke documenten gewoon naar een externe schijf of cloudopslag. Windows maakt het natuurlijk wel moeilijker dan nodig is, en soms gaat er iets mis tijdens het partitioneren of installeren. Op de ene computer werkte het perfect, op de andere liep het installatieprogramma halverwege vast, dus sla dit niet over.
Maak ruimte op uw harde schijf om ruimte te maken voor Ubuntu
- Open Schijfbeheer (zoek ernaar in het Startmenu).Zoek je hoofdpartitie (waarschijnlijk C:).Klik met de rechtermuisknop en selecteer Volume verkleinen. Je hebt minimaal 20-50 GB vrije ruimte nodig, afhankelijk van wat je met Ubuntu wilt doen. Die ruimte wordt dan niet-toegewezen schijfruimte, klaar voor gebruik door de Linux-partitie.
- Pro tip: Soms neemt Windows de controle over de schijf volledig over, waardoor verkleinen niet soepel verloopt. Probeer in dat geval
chkdsk /f /reerst de opdrachtprompt te gebruiken of start Windows Herstel op en voer deze opdrachten uit om schijfproblemen op te lossen.
Download Ubuntu en bereid uw opstartbare USB voor
- Ga naar de officiële Ubuntu-website en download de nieuwste ISO. Weet je niet welke? Kies dan voor de Ubuntu LTS-versie (Long Term Support) – die is over het algemeen stabieler.
- Gebruik een tool zoals Rufus of UNetbootin om een opstartbare USB-stick te maken. Plaats een USB-stick van 4 GB of meer (hopelijk heb je die bestanden niet meer nodig, want die worden gewist).Selecteer de ISO en laat Rufus zijn werk doen. Het proces is vrij eenvoudig, maar zorg ervoor dat je het juiste USB-apparaat kiest, anders formatteer je de verkeerde schijf.
Opstarten vanaf de USB en Ubuntu installeren
- Herstart en open je BIOS/UEFI. Druk tijdens het opstarten meestal op F12, Esc, Del of F2 (afhankelijk van het moederbord).Zoek naar het opstartmenu of de opstartvolgorde en stel je USB in als eerste apparaat. Als Secure Boot is ingeschakeld, kun je dit het beste uitschakelen in je BIOS, omdat het soms Linux-installatieprogramma’s blokkeert.
- Zodra je vanaf de USB hebt opgestart, zie je het Ubuntu-installatieprogramma. Kies ‘Ubuntu installeren’. Wanneer je wordt gevraagd naar het installatietype, kies je ‘Ubuntu installeren’ naast ‘Windows Boot Manager’. Op die manier wordt de dual-bootinstallatie automatisch uitgevoerd. Als deze optie niet verschijnt, moet je mogelijk de niet-toegewezen ruimte handmatig partitioneren of de Windows-bootloader repareren.
- Volg de aanwijzingen en kies je tijdzone, gebruikersnaam en wachtwoord. Het installatieprogramma doet meestal het meeste werk, maar let op eventuele fouten of waarschuwingen. Na de installatie start je de computer opnieuw op. Je zou dan een menu moeten zien met de optie Windows of Ubuntu – dat is je nieuwe bootloader.
Omgaan met veelvoorkomende eigenaardigheden
- Als Ubuntu niet verschijnt bij het opstarten of als je pc direct in Windows opstart, moet je mogelijk de GRUB-bootloader repareren. Start opnieuw op vanaf de Ubuntu USB, kies ‘ Probeer Ubuntu’, open een terminal en voer in
sudo update-grub. Start opnieuw op en kijk of het menu verschijnt. - Soms is Secure Boot lastig. Het uitschakelen ervan in het BIOS lost installatieproblemen vaak op. Op nieuwere systemen moet u mogelijk ook Fast Boot uitschakelen of de CSM/Legacy-modus inschakelen om het opstartmenu correct weer te geven.
- Windows Snel opstarten kan ook problemen opleveren met dual boot. Daarom kunt u dit het beste uitschakelen in de Energiebeheeropties.
Tips om dual boot minder pijnlijk te maken
- Controleer uw BIOS-instellingen (Secure Boot, Fast Boot, CSM) zorgvuldig voordat u gaat installeren.
- Maak altijd eerst een back-up, wat er ook gebeurt. Er gaan dingen mis, vooral bij het partitioneren of booten.
- Als Windows Ubuntu niet herkent, of andersom, start dan op in de Ubuntu Live-sessie en voer
sudo update-grub. Dit haalt meestal de Windows-opstartinformatie op. - Wees voorbereid op problemen. Dualbooten verloopt niet altijd vlekkeloos en elke computer kan eigenaardigheden hebben.
Veelgestelde vragen om in gedachten te houden
Wat is dual booting precies?
In principe installeer je twee besturingssystemen op één pc, en je kiest er zelf één bij het opstarten. Handig als je Linux nodig hebt voor sommige taken, maar Windows voor andere.
Kan ik Ubuntu later wissen als ik dat wil?
Jazeker, maar je moet dan wel de Linux-partities verwijderen en de Windows-bootloader herstellen met een hulpprogramma als EasyUEFI. Je kunt het ook repareren via de Windows-herstelomgeving.
Wordt mijn pc trager door dual boot?
Nee, elk besturingssysteem draait onafhankelijk van elkaar. Het enige wat de boel kan vertragen, is je schijfruimte. Zorg ervoor dat je genoeg ruimte hebt voor beide systemen.
Kan ik mijn Windows-bestanden openen vanuit Ubuntu?
Ja, Ubuntu kan je Windows-partities lezen. Je hoeft alleen maar de schijf te koppelen, die Ubuntu doorgaans automatisch detecteert.
Afronding
Dual boot installeren is niet bepaald een fluitje van een cent, maar als je de eigenaardigheden eenmaal onder de knie hebt, is het behoorlijk de moeite waard. Je krijgt in principe het beste van twee werelden: Windows voor gamen of werk, Linux voor dev of om mee te knutselen. Zorg er wel voor dat je een back-up maakt voordat je begint en wees geduldig als je ergens tegenaan loopt. Meestal lost een snelle BIOS-aanpassing of een bootreparatie de meeste problemen op. Hopelijk bespaart dit iemand wat hoofdpijn met de installatie.
Samenvatting
- Maak eerst een back-up van uw belangrijke gegevens.
- Maak schijfruimte vrij via Schijfbeheer.
- Download Ubuntu en maak een opstartbare USB met behulp van Rufus.
- Start op vanaf USB en selecteer de installatieopties zorgvuldig.
- Schakel Secure Boot uit als dit problemen veroorzaakt.
- Herstel bootloader-problemen met update-grub of herstel indien nodig.